Kleine stapjes

Jona’s overlijden.

De zwangerschap.

Daarnaast de herinneringen aan alles wat er de afgelopen twee jaar gebeurd is. Schuldgevoelens.

Strijd in mijn hoofd.

Het was er allemaal.

Het besef dat we in een sneltrein zaten die twee jaar lang alleen maar door raasde, drong eindelijk tot me door. Ik voelde verdriet van alle momenten dat het niet goed ging met Jona. Ik voelde verdriet bij de gedachten aan en de foto's van die momenten.

Verdriet dat op die momenten geen plek kon krijgen, want nieuwe zorgen dienden zich alweer aan. We moesten weer door. Er was geen moment om stil te staan bij wat er gebeurd is.

Als we mensen spreken en we het over Jona hebben, komen vaak de mooie momenten voorbij. Zijn gevoel voor humor, zijn stralende oogjes, alles waarvan hij genieten kon. Ja, eigenlijk datgene waarover je het na iemands overlijden hebt. De mooie herinneringen, die je vast wilt houden.

Maar in mijn gevóel overheersten de afgelopen maanden vooral de niet zo mooie herinneringen. De keren dat we uit onze slaap overeind schoten en binnen een seconde van nul naar honderd gingen, omdat Jona midden in de nacht alles onder spuugde. Die verschrikte ogen, dat rillende lijfje. Ik zie het nog.

De keren dat de darmkrampen aanhielden en niets, maar dan ook niets hielp, we met de handen in ons haar zaten en geen mogelijkheid meer zagen om hem te troosten.

Dag in, dag uit zijn worstelingen en pijn aanzien, de beperktheid van zijn bewegingen vanwege de hoge spierspanning in zijn armen en benen.

Maar vooral de laatste opname in het ziekenhuis, de laatste momenten thuis en zijn overlijden spookten het meest in mijn hoofd. We stonden immers in de frontlinie, hebben alles van voor tot achter, begin tot eind meegemaakt.

Er was geen beschermwandje, geen mogelijkheid om enkel het mooie te zien en voor al het nare onze ogen te sluiten.

Al die momenten dat ik sterk was, voor hem, kwamen in die eerste periode na zijn sterven op me af. Nu pas kon ik het verdriet voelen, de machteloosheid. Pas nu raakte het écht mijn hart.

En daar ben ik blij om. Want het betekent dat ik toen alles geven kon wat nodig was.

In de afgelopen periode heb ik dat eindelijk allemaal kunnen voelen. Pijnlijk en naar. Heel erg naar zelfs. Maar het is goed.

We hoeven nu hij er niet meer is, niet te doen alsof het enkel vreugde was, want dat was het niet. Die pijn van je kind vergeet je je leven lang niet meer. Bepaalde beelden zullen blijvend op mijn netvlies staan.

Misschien dat met de jaren de tijd wat wonden heelt. Sommige zullen nooit dicht gaan, maar misschien dat ze straks wat minder aan de oppervlakte liggen, zodat de mooie herinneringen aan Jona de boventoon mogen voeren.

Na Jona's overlijden ging ik de ziektewet in. Tijdens een van de eerste gesprekken met de ARBO-arts vertelde ik dat ik veel verdriet voel om al die gebeurtenissen van de afgelopen twee jaar. Ik moest proberen dat achter me te laten, het af te sluiten en me ook bezighouden met de komst van ons tweede kindje.

Er zijn weinig momenten geweest dat ik me zo onbegrepen heb gevoeld.

Ik wilde me helemaal niet bezighouden met het kindje in mijn buik, daar was ik nog helemaal niet aan toe.

Het voelde alsof bepaalde mensen aan me trokken, me een richting op wilde hebben, waarvan zij dachten dat het de juiste was, maar die voor mij helemaal niet voelde als de juiste. Ze deden dat ongetwijfeld met de beste bedoelingen. Maar zij konden niet in mijn hoofd kijken, niet voelen wat ik voelde en daarbij ook niet bepalen wat voor mij een juiste weg was.

Het is een worsteling geweest, maar ik kan wel zeggen dat ik deze maanden dicht bij mezelf ben gebleven. Dat ik heb gedaan wat voor mij goed was en daarbij indirect ook voor dit nieuwe baby’tje goed was. Ik heb kunnen rouwen, ik heb kunnen stilstaan bij gebeurtenissen uit het verleden en ik heb de daar bij horende emoties gevoeld. Allemaal.

Het is geen boek dat nu dicht kan, maar ik voel wel dat het goed is geweest dat ik het mezelf heb toegestaan om stil te staan en me niet volledig op de zwangerschap heb gestort.

Nu het einde van de zwangerschap nadert, voel ik dat er beetje bij beetje meer ruimte komt in mijn hoofd. Kleine stapjes, want ik ben nog steeds een rouwende moeder. Maar wel een moeder die het goed heeft gedaan, die door middel van psychische hulp en door dicht bij zichzelf te blijven nu -zo goed als kan- klaar is voor de komst van dit kindje.

Soms maakte ik me zorgen omdat het kindje in mijn buik wellicht stress zou ervaren van mijn verdriet. De verloskundige zei tegen dat de baby daar nu nog niet zo heel veel van merkt, maar dat het na de geboorte wel de liefde, of het gebrek daaraan, voelen zal.

Nee, de omstandigheden tijdens deze zwangerschap waren niet optimaal. Maar ik weet dat dit kindje straks liefde zal voelen van zijn ouders, juist omdat we aan onszelf hebben gedacht. We kunnen er voor hem zijn. We zullen nog steeds verdriet voelen, nog steeds een intens gemis ervaren, maar we zijn ook in staat om dit nieuwe leven lief te hebben. En dat zal hij voelen.

Door goed voor mezelf te zorgen, heb ik goed voor dit kindje gezorgd. Daar ben ik trots op. Tegelijk ben ik natuurlijk bang voor alles wat komt. We voelen de spanning, de angst voor het onbekende, of eigenlijk: het bekende. Dat wat we kennen en nooit meer willen meemaken…

Maar garantie op gezondheid krijgen we nu eenmaal niet. Dat is eng, omdat we weten wat dat kan inhouden en hoeveel leed en verdriet dát geeft. Toch is één ding zeker: God is er bij. Hij gaf ons alle middelen om voor Jona te zorgen. Materieel en immaterieel. Zijn goede zorg voor ons kende geen grenzen.

Ik denk weleens: Stel, dat als dit kindje net zo veel zorg nodig zal hebben als Jona, dan kan het vast nooit zo ‘goed’ gaan als het bij Jona ging. We hebben toen zo veel goedheid ontvangen, het kan toch niet dat we dat nóg een keer zullen krijgen? Maar die zorgen zijn niet nodig, want God is eindeloos goed. We mogen er op vertrouwen dat Hij ons ook in die situatie weer geven zal wat we nodig hebben. Dat Hij dan opnieuw onze hand zal vastpakken en ons zal leiden op de weg die wij moeten gaan.

Een boog in de wolken als teken van trouw,
staat boven mijn leven, zegt: Ik ben bij jou!
In tijden van vreugde, maar ook van verdriet,
ben ik bij U veilig, U die mij ziet.