Bijna een jaar geleden

In april zou Jona drie jaar geworden zijn. Ik vind het zo verdrietig dat ik op die 25e april geen verjaardagsliedje voor hem kan zingen en niet zijn glinsterende oogjes kan zien als hij zijn verjaardagscadeau krijgt. Geen taart, geen slingers, maar het allerergste: geen Jona. En dan de maand mei. De maand van de ziekenhuisopname en zijn overlijden. 27 mei - de dag waarop het leven iedere glans verloor die het had en ons hart in tienduizend stukjes uiteen viel.

Een jaar geleden. Ik hoor de mensen om me heen het al zeggen. "Tjonge, alweer een jaar geleden joh?"

Ja, 'alweer' een jaar geleden. Maar wat voor hen 'alweer' is, voelt voor mij nog als de dag van gisteren. Het staat op mijn netvlies hoe ik voor mijn ogen al het leven uit mijn kind zag wegvloeien. Ik zie mezelf nog zitten en denken: Het gaat me toch niet echt gebeuren? Het gaat me toch niet nu echt gebeuren dat ik mijn kind ga verliezen?

Een intense pijn vulde mijn hart. En nog steeds. Ik voel me de benaming van gebrokenheid.

En waar het enerzijds voelt als de dag van gisteren, is het anderzijds al zo lang geleden dat ik hem voor het laatst zag, anders dan op een foto, en is het al zo lang geleden dat ik mijn neus in dat nekje drukte om zijn heerlijke geurtje op te snuiven.

Herinneringen vervagen langzaam, want het is 'alweer' een jaar geleden. De momenten dat hij genoot van het zingen, de wandelingen die we maakten, de momenten dat hij het uitgierde van de lach. Ik wilde me vooral alle mooie momenten blijven herinneren, maar de praktijk wijst uit dat de trauma's groter zijn dan van te voren gedacht en dat alle nare herinneringen te erg op de voorgrond staan om enkel het mooie te kunnen zien.

Ik heb eigenlijk al die tijd niet beseft waar we in zaten. Ik ging maar door en ik ging maar door. En misschien is dat wel mijn redding geweest; dat ik het niet door had. Als ik zie hoe erg het me gebroken heeft nu ik het wel door heb, vermoed ik dat ik anders niet voor Jona had kunnen zorgen zoals ik nu wel heb gekund.

Ja, bijna een jaar geleden. Het geeft me ook een bepaalde onzekerheid. Het is voor mij allemaal nog zo vers. Sterker nog, ik denk dat heel veel nog nauwelijks op me ingewerkt is. Dat komt nog. Ik voel dat er nog veel meer komen gaat. Ergens voelt het alsof ik de afgelopen maanden verstijfd was. In shock. En dat, terwijl ik voor mijn gevoel toch echt wel gerouwd heb.

Ik voel dat ik er nog lang niet ben. En ik weet ook niet of ik er ooit ga komen. Er komt geen dag dat ik zeg: "Nu is het klaar. Alles is verwerkt en ik kan weer door." Nee, die dag komt niet.

Dat geeft me onzekerheid. Gaan de mensen om mij heen dat begrijpen? Voor hen is het al wel een jaar geleden. Kan ik van hen verwachten dat ze begrijpen dat het voor mij nog vers is? Voor mij zijn de gevolgen van zijn sterven nog aan de orde van de dag. Mijn prikkelbaarheid, mijn angsten en trauma's. Mijn gebrokenheid.

Dat alles is er nog.

En mijn oude ik is er niet meer.

Ik mis draagkracht, ik mis flexibiliteit. Dat wat ik aan kon, kan ik nu niet meer aan. De persoon die ik was, is er niet meer.

Ik leef met mijn verstand op nul, iets wat ik heel goed kan. Ik heb twee jaar lang heel veel tegen mijn zin in moeten doen. Het mocht me niet opbreken, dat kon niet en dat mocht niet. Voor Jona. En daarom: verstand op nul en gewoon doen.

Met het verliezen van mijn kind, ben ik ook een groot deel van mezelf verloren.

Ik las het laatst ook in een boek. Verlies komt nooit alleen. De schrijfster noemde een aantal voorbeelden. Als je je baan verliest, verlies je ook je toekomstzekerheid door het weggevallen inkomen. Als je ernstig ziek wordt, verlies je niet alleen je gezondheid, maar ook bijvoorbeeld je zelfredzaamheid.

En zo merk ik dat ook. Ik ben niet alleen mijn kind kwijt, ik ben mezelf kwijt en mijn toekomstperspectief, mijn doel in het leven.

Het liefst vecht ik ertegen, want ik wil gewoon mezelf weer zijn. Maar ik ben bang dat het niet meer gaat. Met de tijd komt er misschien wat verbetering in, maar ik zal niet meer die persoon worden die ik was.

En dat vind ik best erg. Verlies je je kind en alsof dat al niet erg genoeg is, verlies je ook nog een groot deel van je identiteit. En met dat verlies, verlies je mensen om je heen, omdat ze je niet meer begrijpen.

Zij gaan door en ik sta stil.

Wíj́ staan stil. Want gelukkig ben ik niet alleen.

Gelukkig heb ik een man aan mijn zij. Ik kan op hem leunen, hij is mijn stabiele factor. Hij is kalm en constanter in zijn emoties, niet zo grillig als ik ben.

Een moeilijke periode breekt aan. Niet dat het de afgelopen maanden ook maar een moment gemakkelijk was, maar toch. De herinneringen aan een jaar geleden brengen weer extra emoties met zich mee.

Vorig jaar vierden we zijn tweede verjaardag alsof er geen morgen was en alsof er geen zorgen bestonden. Het was prachtig.

Exact een maand later kwamen we met hem thuis uit het ziekenhuis, om daar onze laatste momenten met elkaar te beleven. Twee dagen later kwam het ogenblik van definitief afscheid nemen. Daar eindigde het leven dat ons zo dierbaar was.

Nu zijn we bijna een jaar verder. Ik kan en ik wil niet begrijpen dat we zonder hem verder moeten. Ik had hem willen zien opgroeien, ik had deze maand zijn derde verjaardag willen vieren. Hem leren fietsen, de eerste schooldag, het halen van zijn veterstrikdiploma. Dat en nog veel meer. Ik had het allemaal mee willen maken. Dat verdriet zal ook altijd blijven.

Jona blijft voor altijd ons mooie peutertje van twee jaar. Twee jaar en één maand oud.