Straatarts Huub de Weerd: Het gaat erom dat je niemand veroordeelt

Deskundigen en vrijwilligers van de Pauluskerk zetten zich dag in dag uit met veel passie in voor daklozen en verslaafden in hartje Rotterdam. Zo ook straatarts Huub de Weerd. Zo’n veertig jaar lang begeleidde hij mensen in lichamelijke en psychische nood.

Er zit een gat in het raam van de deur. Tientallen barsten kruipen vanaf de rafelrand naar boven. In een onbewaakt ogenblik gebeurd, waarschijnlijk. Het houdt in elk geval bezoekers noch hulpverleners tegen om hun weg te vinden naar de Pauluskerk.

In de kantine op de begane grond is het een komen en gaan. De joviale barman weet er wel raad mee. Hij werkt al jaren voor de Pauluskerk en kent zijn pappenheimers. Van een beetje straattaal en wat herrie kijkt hij niet op. Net zo min als de tientallen andere vrijwilligers en professionals die hier elke dag komen.

De Pauluskerk is veel meer dan een kerk alleen. De organisatie is uitgegroeid tot een begrip in Rotterdam, een plek waar daklozen en verschoppelingen terechtkunnen voor een praatje en hulp. En waar ze vrijwel altijd welkom blijven, ook als hun leven soms gierend uit de bocht vliegt.

Boven, in een kantoortje naast de kerkzaal, zit Huub de Weerd (64). De vriendelijke huisarts is als een van de vele artsen in de loop van de tijd verbonden geraakt aan het instituut. Een paar maanden geleden werd hij geridderd voor zijn vele jaren vrijwilligerswerk bij de Pauluskerk.

Het was 1984 toen hij voor het eerst als student geneeskunde bij de Pauluskerk belandde. Toen werden daklozen en verslaafden nog in de kerkbanken opgevangen. Nu hoeft dat niet meer. De kerk beschikt over ruimtes waar bezoekers terechtkunnen, voor de tandarts bijvoorbeeld, de huisarts en psychische hulpverlening. Er zijn slaapkamers en douches, keukens en wasruimtes.

„Tot 2012 was er bij de Waalhaven ook nachtopvang voor iedereen, georganiseerd door de gemeente Rotterdam”, vertelt De Weerd. „Dus ook voor mensen die geen aanspraak kunnen maken op de reguliere nachtopvang, bijvoorbeeld omdat ze niet in het bezit zijn van geldige verblijfsdocumenten. Maar die is verdwenen, wegbezuinigd door de gemeente. Nu moeten we veel mensen ’s avonds weer op straat zetten”, zegt hij met spijt in zijn stem. „Maar als een brand geblust is, hef je de brandweer toch ook niet op? Nachtopvang kan niet permanent verdwijnen in een grote stad als Rotterdam. Er blijft altijd wel een groep mensen die buiten de vaste kaders valt en wel hulp en opvang nodig heeft.”

Hij ziet een verband tussen goede nachtopvang en een afnemend aantal daklozen. „Want mensen moeten eerst tot rust komen om te kunnen bedenken wat ze willen met hun leven. Wonen ze meerdere dagen achtereen op straat, dan gaan ze soms ineens heel snel achteruit. De verleiding om bijvoorbeeld je heil in drank te zoeken, is dan groot. Ik hoop daarom zo dat we weer permanente nachtopvang voor iedereen gaan krijgen, om van daaruit te zoeken naar structurele oplossingen. Want het is toch een mensenrecht om een dak boven je hoofd te hebben.”

Lees het hele interview met straatsarts Huub de Weerd in Terdege (nr. 17, 9 mei 2023).

beeld: Renate Bleijenberg-van Leeuwen