Ds. A.T. Vergunst: Laten we doelen stellen voor het huwelijksleven

In zijn 27-jarige loopbaan als predikant zag ds. A.T. Vergunst, voorganger van de Netherlands Reformed Congregation in Carterton, Nieuw-Zeeland, de nodige huwelijken stranden. Nog vaker werd hij geconfronteerd met gehuwden die niet uit elkaar gingen, maar wel langs elkaar heen leefden. Zonder begeerte naar elkaar, in grauwe middelmatigheid. De romantiek verflauwde, het samenleven werd sleur. Vooral voor deze paren schreef hij ”Samen voor Zijn aangezicht”, een uitwerking van een cursus voor gehuwden in zijn vorige gemeente, de Netherlands Reformed Congregation in het Amerikaanse Waupun. Het boek is een pleidooi voor het in leven houden van de romantische liefde door de brandstof van de zorgende liefde.

De predikant uit Nieuw-Zeeland raakte overtuigd van het nut en de noodzaak van een grondige huwelijksvoorbereiding. „Daarom ben ik al vrij snel gestart met huwelijkscatechisatie voor jonge stellen die toeleven naar het trouwen. Zes avonden, verdeeld over een halfjaar. Later ben ik ook cursussen voor gehuwden gaan geven.”

Is het in reformatorische kring beter met het huwelijksleven gesteld dan daarbuiten?

„Ik ken geen officieel onderzoek daarover, maar op grond van mijn eigen ervaringen betwijfel ik dat. De deelnemers aan de huwelijkscatechese vraag ik steevast hoe ze het huwelijksleven van hun ouders ervaren of hebben ervaren. Dat levert vaak teleurstellende antwoorden op.

Ik moet nogal eens denken aan een uitspraak van mijn vader: „Jongens, het huwelijk is een kleine hemel of een kleine hel op aarde.” Ik vond dat toen wat overdreven, nu weet ik dat die uitspraak op waarheid berust. Er is veel eenzaamheid in huwelijken, en eenzaamheid is het essentiële van de hel.”

Het scheidingspercentage ligt in reformatorische kring nog altijd relatief laag.

„Vanwege onze Bijbelse visie op echtscheiding, en daar ben ik blij mee. Maar het feit dat echtparen bij elkaar blijven, betekent niet dat ze een weelderig huwelijksleven hebben. In veel huwelijken is er sprake van een langs elkaar leven om de vrede te bewaren. De fleur is weg, de vlam is gedoofd. Soms is er zelfs geen vonkje meer over. Ook zijn er veel huwelijken waarin de een de ander onder druk zet, met of zonder geweld. Er wordt veel in het geheim geleden.”

Wat is de belangrijkste oorzaak van verzanding van het huwelijk?

„Het is een geleidelijk proces, waarvan mensen zich meestal nauwelijks bewust zijn. Ze hebben niet in de gaten dat een relatie die je niet voedt, geleidelijk doodbloedt. We moeten ons bewust bezig blijven houden met het verrijken van onze relatie, zoals we dat ook deden in de verkeringsperiode. Aan die verrijking kun je onder meer invulling geven door het volgen van een huwelijkscursus. Of door elk jaar een paar dagen te reserveren voor een uitje buiten de deur, om samen ontspannende dingen te doen en met elkaar te spreken over de kwaliteit van je huwelijksleven. Hoe gaat het, wat zou anders of beter kunnen?”

Dat klinkt vrij zakelijk.

„Inderdaad, en dat is niet verkeerd. Voor allerlei zaken stellen we ons doelen. Laten we dat ook doen voor ons huwelijksleven. Hoe spreekt de Bijbel over het huwelijk en voldoen we daaraan? Hoe kunnen we onze relatie nog meer verdiepen? Hoe voorkomen we dat we elkaar ongemerkt uit het oog verliezen? Eerlijke beantwoording van die vragen leidt als het goed is tot concrete keuzes.

Ik begeleidde eens een stel van wie het huwelijk helemaal aan de grond zat. Hun vroeg ik: „Hebben jullie ooit opgeschreven wat je behoeften zijn die je graag door de ander vervuld ziet? Emotioneel, seksueel, fysiek, geestelijk, sociaal... Zo niet, begin daar eens mee en bespreek vervolgens met elkaar welke behoeften van de ander je gemakkelijk kunt vervullen, welke met enige inspanning en welke met geen mogelijkheid.”

Lees het hele artikel in Terdege (nr. 17, 12 mei 2021).

beeld: Erik Kottier