De koeien hebben elk moment van de dag de mogelijkheid om te eten. Maar wat ze eten, bepaalt mijn boer. Hij stelt het rantsoen van de koeien zelf vast.
De koeien van mijn boer krijgen kuilvoer, mais, aardappelvezels (een restproduct van de aardappelzetmeelfabriek), perspulp (een reststroom van de suikerbietenfabriek) en brokken. In de zomer kunnen ze daarnaast zo veel gras eten als ze willen. Dan lopen ze lekker buiten.
De koeien vinden niet al het gras even lekker. Gras en gras is niet hetzelfde. Kuilvoer kan ook heel verschillend zijn. Het maakt namelijk nogal verschil of je gras uit mei hebt, of gras uit november. Zowel de voedingsstoffen als de structuur verschillen door de tijd.
Dan de brokken. Bij mijn boer worden wel vier soorten brokken geleverd. En elke koe krijgt een op hem afgestemde mix van de brokken. Bijzonder hè? Ze krijgen allemaal voer afgestemd op hun niveau. Dat is afhankelijk van het aantal dagen in lactatie (melkproductie) of van de hoeveelheid melk die ze geven.
Die brokken vinden ze lekker. Voor de brokken komen ze naar de melkrobot. Slim bedacht toch? Ze kunnen even lekker brokken vreten terwijl ze worden gemolken. De fanatiekelingen komen stipt op tijd. Of ze komen te vroeg. Dan mogen ze nog niet gemolken worden en blijven ze in de robot staan tot ze misschien wel brokken krijgen.
Zulke brokkenpiloten heeft mijn boer liever niet te veel. Ze kunnen heel veel rondjes lopen tot ze eindelijk wel gemolken mogen worden. Meestal zijn zij ook goed gezond en assertief. Ze zorgen wel dat ze vooraan staan. Maar daarmee houden ze de boel op voor anderen.
Bijvoorbeeld voor de lieve oude koe die het liever iets rustiger aan doet. Die wordt zo aan de kant gebeukt door een brokkenpiloot. Met als gevolg dat ze bang wordt en niet zo graag meer melken gaat. En dat moeten we natuurlijk niet hebben.
Als ze volop melk geven, krijgen ze de meeste brokken. Naarmate ze langer in lactatie zijn, loopt dat terug. Tot ze aan het eind droog moeten, dan krijgen ze geen brokken meer. En als ze dat één keer door hebben, vinden ze het niet meer nodig om te gaan melken. Dan moet mijn boer ze dus halen.
Koeien zijn slimme beesten. Ze weten precies waar en wanneer er lekkers te halen valt. Niet alleen de brokken, maar ook de aardappelvezels, perspulp en mais vinden ze heerlijk. Als dat gevoerd wordt, komen ze allemaal in de benen. Fijn toch, als boer kun je al die beesten elke dag weer blij maken met het voeren.