Piet van Dorp: boer in de boekhandel

Aan de royale directiekamer met z’n moderne meubels moet Piet van Dorp (68) nog steeds wennen. Om er een vertrouwd tintje aan te geven, bevestigde hij aan een van de wanden een schilderij van de monumentale hoeve bij Zoetermeer die hij bewoont. De familie Van Dorp huist er al bijna 300 jaar, tot 1954 als pachters. Toen konden zijn grootouders de boerderij overnemen van de wereldberoemde kunstenaar M.C. Escher, destijds woonachtig in Hilversum. „Escher had de boerderij van zijn moeder geërfd, maar moest hem van armoede verkopen. Hij kon de studie van zijn zoons niet betalen. Tot overmaat van ramp woei een hooiberg om. Voor herbouw ontbrak het geld. Mijn opa kocht de boerderij met 54 hectare grond en vier arbeiderswoningen voor de som van 155.000 gulden. Ook daarna kwam Escher nog geregeld op bezoek, want de verhouding was goed. In ’44-’45 logeerden zijn zoons maanden op de boerderij om de Hongerwinter te overleven. Zelf kwam hij op een fiets met houten wielen erwten en bonen halen.” ## China-themapark Piet ging naar de middelbare landbouwschool in Hoofddorp. Met zijn diploma op zak dacht hij een voorbeeldboerderij in Peru te moeten beginnen, maar God beschikte anders. „Op zeventienjarige leeftijd verongelukte mijn jongste broer. In ons gebied was de regel dat de jongste zoon de opvolger werd; dan duurt de overbrugging het kortst. Na zijn overlijden werd duidelijk dat ik de boerderij zou voortzetten. Mijn tweelingbroer Jo had de sociale academie gedaan, dus hij viel af. Henk Willem, die onder ons kwam, ging voor de techniek. De hoofdonderwijzer schatte hem in als een lts-leerling, maar volgens onze moeder kon hij de mavo wel aan. Daarna heeft hij de mts gedaan, waarna hij een installatiebedrijfje overnam. Dat bouwde hij uit tot een bedrijvengroep met 2500 man personeel in binnen- en buitenland.” Piet ging zijn ouders assisteren op de boerderij met bijbehorende winkel. Na zijn huwelijk, in 1990, runde hij het landbouwbedrijf, zijn vrouw nam de boerderijwinkel onder haar hoede. De lap grond rond de boerderij werd door de uitbreiding van Zoetermeer geleidelijk kleiner. Op het resterende perceel moest een China-themapark komen. „Een soort promotieobject voor China”, licht Van Dorp toe. „Tijdens een vergadering van de gemeenteraad heb ik laten weten dat ik het promoten van een dictatuur die christenen vervolgt geen goed idee vind. Lokaal werd het een hele heisa; ik ben zelfs nog op televisie geweest. Uiteindelijk zette Jan Pronk, destijds minister van onder meer Ruimtelijke Ordening, een streep door het plan, mede op grond van mensenrechten. Jan had een gereformeerde opvoeding gehad, daar bleef je iets van merken.” ## Tuinhout Intussen had hij in 1995 samen met broer Henk Willem een handel in tuinhout overgenomen. „Een eenmanszaakje, in de crisisjaren opgericht door twee werknemers van mijn grootvader. Als er in de winter geen werk was, gingen zij met een paard-en-wagen van mijn opa in de Horsten bij Wassenaar takken uit bomen zagen. Daar maakten ze palen en allerhande boerengeriefhout van. Wanneer in het voorjaar de bieten gedund moesten worden, kwamen ze terug. In de herfst trokken ze weer naar Wassenaar. Wij kochten het bedrijfje van de derde generatie. Omdat de door ons aangestelde bedrijfsleider niet voldeed, ben ik na een jaar zelf de houthandel gaan doen, al bleef ik innerlijk een boer.” Voor de verdere uitbouw van het bedrijf was een wijziging van het bestemmingsplan nodig. „Opnieuw kwam ik als inspreker naar de gemeenteraad. Een lid van de partij die groot voorstander van het China themapark was geweest, ging staan. Nou gaan we het krijgen, dacht ik, maar het pakte anders uit. „Deze meneer heeft ons behoed voor een debacle, we gunnen hem graag de aanpassing van het bestemmingsplan.” Ik krijg er nóg tranen van in m’n ogen. De Heere neigt zelfs het hart van koningen.” In 2007 besloot hij het landbouwbedrijf fiscaal te staken; tien jaar later werd de laatste twintig hectare grond onteigend. „We hielden een bedrijfsterrein van 18.000 vierkante meter over voor de houthandel. Daar werkt inmiddels dertig man. De bedrijfsvoering had ik in 2008 al overgedragen aan neef Henk-Arie Schra. Die bewoont met zijn gezin een ander gedeelte van de woonboerderij. In 2015 ben ik helemaal teruggetreden.” ## Mantelzorg De jaren erna was zijn agenda gevuld met zakelijke activiteiten op ander terrein, ambtelijk werk als ouderling van de gereformeerde gemeente te Zoetermeer en mantelzorg voor zijn ouders, die een deel van de boerderij bewoonden. Hij werd daarin bijgestaan door zijn vrouw. „Ada en ik waren elkaar in alles tot een hand en een voet. Kinderen hebben we nooit gekregen, maar we hadden altijd jonge mensen om ons heen.” In 2009 overleed zijn vader na een lang ziekbed, in 2020 zijn moeder. „Datzelfde jaar raakte ik buiten de kerkenraad. Mijn vrouw had veel last van haar rug, maar ging niet naar de dokter. Voor zichzelf was ze spijkerhard. Op een dag is toch een afspraak gemaakt. De arts stelde uitgezaaide kanker vast, in een vergevorderd stadium. Vijf dagen later is ze in het ziekenhuis overleden, op zondag 4 oktober 2020.” De herinneringen aan de laatste dagen draagt hij mee als een schat. Vanwege de coronapandemie vond de begrafenis plaats in kleine kring. Ook daarna was de mogelijkheid van bezoek beperkt. „Het werd stil in mijn leven, al heeft mijn directe omgeving me heel goed bijgestaan. Met adviezen van anderen bleek ik beter voor mezelf te kunnen zorgen dan ik ooit had gedacht. Ik leerde zelfs een eenvoudige maaltijd te bereiden.” ## Heilzaam Van alle boekjes over rouw en verlies die hij las, raakte ”Al treft u ’t felst verdriet” van de puritein John Flavel hem het meest. „Die zet niet de mens, maar God centraal. Dat behoedt je voor zelfmedelijden, ondankbaarheid en zeggen dat het allemaal zo moeilijk is. Israëls Wachter sluimert niet. Flavel is niet zachtzinnig, maar wel heilzaam. Als ik iets heb geleerd, dan is het dat de Heere goed en recht is. Daarom zal Hij de zondaars onderwijzen in de weg. Het boek Job kreeg veel meer betekenis voor me. Toen God hem Zijn almacht en majesteit toonde, beleed Job: „Daarom verfoei ik mij in stof en as.” Hij moest leren God gerechtigheid toe te schrijven en Zijn vrijmacht te erkennen.” In december 2021 ging de weduwnaar met broer Henk Willem naar Oeganda. „Daar ondersteunde zijn Van Dorp Foundation een grote boerderij en een ziekenhuis. Omdat niet alles naar behoren liep, vroeg Henk me voor een jaar de leiding daar over te nemen. Ik heb het serieus overwogen, maar was bang dat ik het in m’n eentje niet zou redden. Door Gods goedheid heb ik eind 2022 opnieuw een vrouw ontvangen. Leonora, die Ada en ik al langer kenden.” ## Boekencentrale Elke morgen zwaaide hij haar uit. „Leonora werkt voor een apothekersorganisatie en voor het deputaatschap Bijzondere Noden van de Gereformeerde Gemeenten. Als ze thuiskwam, had ze altijd wel een verhaal. Ik maakte niet zo veel mee.” Dat veranderde dankzij tweelingbroer Jo, die na diverse andere functies boekhandelaar was geworden. „In Zoetermeer kon hij destijds een christelijke boekhandel kopen. Later begon hij ook winkels in Den Haag, Leiden en Alphen aan den Rijn. Een deel van zijn handel kreeg hij via de Christelijke Boekencentrale. De eigenaar daarvan wilde vanwege gezondheidsproblemen zijn bedrijf afstoten, maar het was niet overnamerijp. Het wegvallen van dit distributiecentrum zou volgens Jo het einde van veel kleine christelijke boekwinkels betekenen.” De achterliggende vraag was voor Piet helder. „In dezelfde periode liet Poetin niet toe dat er graan uit Oekraïne werd verscheept. „Wie koren inhoudt, dien vloekt het volk; maar zegening zal zijn over het hoofd des verkopers”, las ik op een dag in Spreuken 11 vers 26. Die tekst kwam op me af. Sluiting van christelijke boekwinkels betekent dat er nog minder figuurlijk koren wordt gezaaid.” ## Drijfveer Halverwege 2023 namen de gebroeders het distributiebedrijf met zijn twintig medewerkers over. Piet werd de manager. De boeken worden aangeleverd door zo’n 400 uitgevers, middelgroot en klein, en uitgeleverd aan enkele honderden afnemers, waaronder zo’n 125 christelijke boekwinkels en webshops. „In de praktijk maakt het niet zo gek veel uit of je plankjes of boekjes distribueert”, ontdekte de voormalige houthandelaar. „Je geeft leiding aan de medewerkers die uiteindelijk het werk doen. Ik heb wel aan de cultuur moeten wennen. De boekenmarkt is behoorlijk conservatief en vergeleken met andere branches wordt er weinig verdiend.” Als handelaar keek hij ook met verbazing naar de wettelijk vastgestelde boekenprijs. „Dat systeem vraagt een heel andere manier van denken en handelen. Maar goed, ik ben dit niet voor het geld gaan doen. Mijn drijfveer is om dienstbaar te zijn aan de christelijke boekhandels. Die willen we overeind houden. Een Bijbel moet niet alleen langs de digitale snelweg te koop zijn. In de boekwinkel van Jo aan de Korte Poten in Den Haag kwamen ook Bolkestein en Rutte. Of twee homomannen die gingen trouwen en een Bijbel wilden hebben. Een ander koopt niks, maar Jo heeft wel een gesprek met die klant over het geloof.” ## Gegroeid Alle christenen in Nederland zouden het belang daarvan moeten zien, vindt Van Dorp. „Door de boeken bij algemene webshops te bestellen, verdwijnt het meeste geld in de zakken van de bol.coms en Post.NL’s van deze wereld. Als zelfs christenen niet meer bij de christelijke boekwinkels kopen, waar moeten ze dan hun inkomsten vandaan halen? Ook kerken gedragen zich niet altijd zoals je zou verwachten. Ik hoor boekhandelaren in den lande weleens klagen dat die kortingen proberen te bedingen die wettelijk zelfs niet mogelijk zijn.” Voor de tweelingbroers Van Dorp is samenwerking op zakelijk gebied nieuw. „We zijn allebei zelfstandige denkers en dan ook nog eens evo en refo, dus zo nu en dan is er wat verschil van mening, maar we hebben een gezamenlijke missie. Het christelijke boek en met name de Bijbel moet in de straat verkrijgbaar blijven.” :::photo_gallery 1::: Bij ’t Gulden Boek introduceerde Piet een nieuwe manier van werken. „Voorheen had ieder zijn eigen afgebakende taak. Nu doen we het veel meer met elkaar. Als er een grote partij weg moet, helpt iedereen mee met orderpicking en inpakken. Ik ook. We zijn een logistieke dienstverlener; de winkels moeten dagelijks bevoorraad worden. Sinds ons aantreden groeiden we weer met 20 procent, daar zijn we dankbaar voor.” ## Overdenking Over twee jaar hoopt hij het bedrijf „toekomstbestendig” achter te kunnen laten. „Dan ben ik bij leven en welzijn zeventig. We hebben een aantal jonge mensen met potentie aangenomen. Die leiden we nu op en dat gaat goed. Je moet jezelf zo snel mogelijk overbodig maken. Ik ben hier maar een voorbijganger.” Als hij tussen de stellingen vol boeken loopt, moet hij vaak aan Jeremia 15 denken. „Daar zegt de Heere tegen de profeet dat hij het kostelijke van het snode moet leren onderscheiden. Kostelijk is zeldzamer dan snood. Elders in de Schrift vraagt Christus aan een wetgeleerde: „Hoe leest gij?” Als boer lees je de Schrift toch weer anders dan wanneer je met boeken werkt.” Zijn eigen voorkeur verschoof in de loop der jaren van meer evangelische naar zeer bevindelijke lectuur. Nu pakt hij bij voorkeur werk van de puriteinen. „Aan bezoekers geef ik soms ”De heerlijkheid van Christus” van John Owen mee. Daar gaat het uiteindelijk om; dat we Hem leren kennen en Zijn heerlijkheid gaan zien. Als het lezen tot meditatie leidt, kom je zelfs los van het boek en wordt het: mijn overdenking van Hem zal zoet zijn, ik zal mij in de Heere verblijden.”

Piet van Dorp: boer in de boekhandel

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Piet van Dorp: boer in de boekhandel

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram