Hij schrijft al z’n leven lang muziek: een tweede stem voor de psalm op de basisschool, voorspelen voor zijn vader die organist was, een compositie als cadeau voor de tekenleraar. Jaap de Wit móét zich muzikaal uiten op papier. Én aan het klavier. Hij legt bij dat alles de lat heel hoog. „Ik ben altijd op zoek naar beter.”
Naarmate het gesprek in de woonkamer in Zwijndrecht vordert, staat Jaap de Wit (53) vaker op om iets te zoeken in de kast naast het klavecimbel. Daar blijkt heel wat muziek te liggen. „Ik heb voor elke psalm wel iets gemaakt.” En als het gaat over het cadeautje voor zijn voormalige tekenleraar, Herman A. van Duinen uit Dordrecht: „In 1985 gaf ik hem voor het eerst een bewerking als cadeau. Dat ben ik jaarlijks blijven doen. Binnenkort hoopt hij 80 te worden, dan wordt het de 38e keer dat ik hem een muziekstuk geef.”
Behalve dat De Wit een vaardige pen heeft, is hij ook een geoefend speler. Dat blijkt als hij achter zijn tweeklaviers klavecimbel kruipt – een instrument van Cornelis Bom uit Schoonhoven. De Wit laat horen wat hij zoal doet als hij speelt in de gemeente waar hij met zijn gezin lid is, de hervormde gemeente Kralingen-West. „Meestal maak ik voor een dienst toch wel twee of drie nieuwe voorspelen. Natuurlijk gebruik ik bijvoorbeeld ook het koraalboek van Dick Sanderman. Maar soms wil je een voorspel bij een specifiek vers uit een psalm hebben. Hier, Psalm 100. In vers 3 gaat het over het statig binnentreden van de poort. Dan beginnen er bij mij allemaal bellen te rinkelen. Dat wil ik in de muziek tot uitdrukking brengen. Luister maar: je hoort de mensen lopen.”
Dat hij steeds weer nieuwe voorspelen componeert, heeft ermee te maken dat hij een innerlijke drang ervaart, zegt De Wit: „Het is voor mij een drive. Ik moet dit doen.” Veel van wat hij schreef, ligt onuitgegeven in de kast. Wel leverde hij een flinke bijdrage aan de recente uitgave met voorspelen bij de gezangen in de bundel ”Weerklank”.
Psalmbewerkingen van zijn hand zijn echter maar mondjesmaat uitgegeven. „Ik ben er de persoon niet naar om m’n muziek aan de man te brengen.” Maar daar komt verandering in. Op aandringen van vriend Arie de Bruijn uit Papendrecht gaat De Wit nu voorspelen en zettingen bij de psalmen en bij liederen uit het Liedboek uitgeven. Hij laat het concept van deel 1 van de psalmenreeks zien, met de Psalmen 1 tot en met 16. De bedoeling is dat er op deze manier de komende jaren bewerkingen van alle psalmen zullen verschijnen.
Lees het hele artikel in Terdege (nr. 6-7, 13 december 2022). Dit nummer van Terdege is uitverkocht.
beeld: Renate Bleijenberg-van Leeuwen