Woorden die pijn doen

Roddelen heeft een functie. Uit onderzoek blijkt dat kletsen over anderen bijvoorbeeld zorgt voor verspreiding van informatie. Het kan handig zijn om te weten dat de relatie van een collega is stukgelopen. Op die manier kan roddelen voor betere samenwerking zorgen.

Wetenschappers merkten ook dat kletsen over iemand kan helpen om dingen voor elkaar te krijgen. Roddelen over een lastige teamleider kan ervoor zorgen dat die uiteindelijk een andere taak in het bedrijf krijgt.Belangrijk is verder dat roddelen zorgt voor een emotionele ontlading. Als zwager Erik, die zou helpen om de familiereünie te organiseren, z’n zaakjes wéér niet in orde heeft en wéér vergeten is om een offerte voor de zaal regelen en wéér… dan helpt het om even het hart te luchten bij een ander familielid.

Roddelen blijkt bovendien te zorgen voor sociale binding. Als de collega’s Carolien en Dineke praten over Egbert, versterkt dat de band tussen hen. En een moeder en dochter die samen fluisteren over het uiterlijk van die avondmaalganger, voelen zich op dat moment verbonden: „Wie gaat er nu aan het avondmaal met zo’n kleur jasje?” Die verbinding wordt nog eens versterkt door het effect dat het praten over een ander heeft: negatief over een ander spreken, bezorgt de roddelaar vaak een positiever gevoel. ”Zo ben ik niet”.

Scherp randje

Soms is de grens tussen roddelen en overleggen dun. Ferdinand maakt zich al een tijdje zorgen over het gedrag van z'n collega Henrike. Ze is slordig, vergeet dingen en doet chagrijnig tegen andere collega’s. „Nou, ik denk dat het aan jou ligt”, krijgt Ferdinand te horen als hij het met haar bespreekt. „Ik doe gewoon m’n werk, maar jij bent de laatste tijd erg kritisch.” Ferdinand aarzelt: kan hij hier met een andere collega over praten? Of is dat roddelen?

Een belangrijk verschil hierbij is het onderscheid dat wetenschappers maken tussen positieve en negatieve roddels. Dat heeft te maken met de manier waarop wetenschappers ”roddel” definiëren: praten over iemand die afwezig is. Dat maakt een gesprek over een collega die ziek is, in wetenschappelijke termen direct tot een roddel, ook als het gesprek positief is is.

Lees het hele artikel in Terdege (nr. 22, 9 juli 2024). Nog geen abonnee? Bestel een los nummer in de webshop.

beeld: Marthe Kok-Roukens