Elizabeth

De andere moeders waren taart aan het eten en ook zij kreeg een stukje aangeboden. Ze nam het aan en genoot er zichtbaar van. Ze ging in gesprek om te kijken of het een passende plek zou zijn voor haar en of wij haar konden helpen. Het leek een goede match te zijn en ze kon niet wachten om te komen.

Ik mocht haar mentor zijn en leerde haar stapje voor stapje kennen. Nog niet zo lang geleden was ze uit Afrika naar Nederland gekomen. Er waren haar gouden bergen beloofd. Het geld zou hier letterlijk aan de bomen groeien. Ze was positief, maar toen ze de eerste ochtend wakker werd in Nederland, bleken er ook hier gewoon groene blaadjes aan te zitten. Van een pinpas had ze nog nooit gehoord en zo waren er zoveel dingen nieuw voor haar.

Ook in Nederland bleek het leven zwaar te zijn. Er werd veel van haar gevraagd door instanties, ze moest de Nederlandse taal leren, een inburgeringscursus volgen, wennen aan de kou, omgaan met de luxe gadgets in Nederland en ergens ook nog inkomen hebben. De schulden stapelde zich op, omdat ze de taal niet machtig was en niet begreep wat er van haar gevraagd werd.

Vanuit haar thuissituatie was er veel huiselijk geweld. Keer op keer werd ze geslagen, vernederd en gebruikt. Zeker toen ze er achter kwamen dat ze zwanger was. Met een kind erbij kon ze er helemaal niet meer leven. Het zou te onveilig zijn.

Na een moeizame bevalling gingen we aan de slag om haar leven stapje voor stapje op de rit te krijgen. Soms zag ik door de bomen het bos niet meer. Waar begin je bij iemand die geen paspoort meer heeft, geen DigiD, geen inkomsten maar wel een hele hoop schulden? Wil je het ene aanvragen dan heb je het andere nodig. Uren heb ik met haar aan de telefoon gehangen. Haar geboortedatum zit in mijn geheugen gegrift. Haar BSN nummer ken ik bijna uit mijn hoofd.

Stapje voor stapje leerde ze ook steeds meer voor zichzelf op te komen. Ze leerde om haar gedachten uit te spreken en op haar strepen te gaan staan. Dat ging met vallen en opstaan. Ze deed haar uiterste best, maar het is moeilijk voor iemand die altijd heeft gedaan wat een ander haar opdroeg. Wanneer het leek alsof ze een sociaal wenselijk antwoord gaf, zeiden we: ‘Speak your mind.’ Op een gegeven moment moest ze erom lachen. Ze leerde het. Werd sterker en zorgde goed voor haar kind.

In het Babyhuis was ze erg geliefd. Zij was degene die altijd deed wat er aan haar gevraagd werd, zorgde voor de ander, nooit een lelijk woord over iemand sprak maar nederig en dienstbaar was.

We hebben samen veel gepraat, gehuild maar net zoveel gelachen. Ik heb haar één keer boos gezien, toen ze het idee had dat haar onrecht werd aangedaan. En ze had gelijk. Ik was trots op haar. Ze had geleerd om op te komen voor zichzelf en te strijden tegen onrecht. Het lukte haar om haar familie los te laten, ook al koste dat veel tranen.

In het Babyhuis kwam ze tot leven, groeide ze en bloeide ze op. Leerde ze om mens te zijn, geaccepteerd te worden en zag ze dat Afrikanen niet alleen maar gediscrimineerd werden. Ze leerde de Nederlandse taal, las veel boeken en een vrijwilligster gaf haar Nederlandse les.

Toen ze op een dag de sleutel van haar eigen huisje kreeg, schoten de tranen in mijn ogen. Ze tekende de documenten van haar huis, ik maakte foto’s en gaf haar een sleutelhanger met de tekst: ‘You’re loved’. Omdat ze geliefd is. Omdat ze zo’n mooi mens is. Omdat niet alleen zij zo mocht groeien als mens, maar ik ook zoveel mocht leren van haar.

Regelmatig spreek ik haar nog. ‘Hallo mevrouwtje’ klinkt het dan altijd aan de andere kant. En wanneer het gesprek klaar is, geven we elkaar een handkus. Haar stralende en zelfverzekerde lach doet me goed. Dat helpt me om haar los te laten en haar het vertrouwen te geven dat ze de dingen doet die goed zijn.

beeld: Renate Bleijenberg-van Leeuwen