Het zijn de kleine dingen die ertoe doen. Wat wordt er vaak gesproken over genieten. Hoe vaak zeggen we niet bewust of onbewust tegen elkaar: ga ervan genieten! Maar wat is nu echt genieten?
‘Zuster, hoort u de vogeltjes ook fluiten, ziet u de zon ook opkomen? Voordat ik ziek werd waren dat de dingen die eigenlijk heel normaal waren, maar nu, nu zijn het levenstekenen van de nieuwe dag.’ Het leven is gejaagd. We zien het wel, we horen het wel, maar beseffen we het ook? Wanneer de wereld om je heen ineens verandert en alles op zijn kop lijkt te staan, worden de kleine dingen, die eerst zo normaal leken, zo anders.
In de palliatieve zorg zijn het de kleine dingen die de dag maken. Het wassen van de haren, dat al weken niet mogelijk leek te zijn, omdat er te weinig energie was. Het proeven van een kroketje, omdat het eten niet meer ging. Het voelen van de warme zonnestralen op de huid, omdat je al weken in het ziekenhuisbed ligt.
Frans had nog maar één wens, nog één keertje naar buiten toe. Of het verstandig is? Geen idee. De wens van Frans is te belangrijk om het niet te doen. Frans is sinds twee dagen terug van de IC, hij gaat medisch gezien hard achteruit. De artsen hebben een gesprek met hem gevoerd en gezegd dat het sterven zal gaan worden.
Deze ochtend heeft Frans maar één wens: naar buiten met zijn moeder en broer. De arts die dienst heeft, vraagt zich af of het nog wel verstandig is om met Frans naar buiten te gaan. Ik kan maar een ding denken en dat is: doen. Wat er kan gebeuren, daar denken we even niet aan.
Frans geniet met grote teugen. De zon voelt zo fijn aan op zijn gezicht, hij was altijd een buitenjongen geweest. Ik zie dat het ontroering teweegbrengt bij zijn moeder. De verhalen komen los, over Frans als jongetje dat altijd buiten was. We maken nog een foto, niet wetende dat deze foto later zo belangrijk is voor zijn moeder.
Wanneer we terug naar binnen gaan, bedankt Frans me. ‘Zuster, dit was zo fijn. Voor jou zo iets kleins en voor mij zo groot, dankjewel.’
Diezelfde avond overlijdt Frans.
Antoinet Nobel is oncologieverpleegkundige en blogt voor Terdege over de palliatieve zorg.
%20Bossenbroek-%20panfluit-%20RenateB%20(24)%20site.jpg?width=288&height=161&crop=0%2C0%2C3261%2C2401&format=jpeg&dpr=1.0&signature=dd75939987c353bb5d3f5d6b5b2da414b38ad660)
